۱۴ تیر چه روزی است؟
به گزارش کادو دونی، چهاردهم تیرماه در تقویم رسمی کشور بعنوان «روز قلم» نام گذاری شده است؛ روزی که به نظر در بین عامه مردم و حتی اهالی آن چندان جدی گرفته نمی گردد.
به گزارش کادو دونی به نقل از ایسنا، چهاردهم تیرماه بعنوان «روز قلم» می تواند فرصتی باشد برای یادآوری منزلت و حرمت قلم و صاحبان آن که عمر خویش را برای ارتقای فرهنگ و هنر این مرز و بوم در طبق اخلاص گذاشته اند؛ ۲۱ پیش یعنی از سال ۱۳۸۱ به دنبال پیشنهاد انجمن قلم و بعد از تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی، بعنوان «روز قلم» در تقویم رسمی کشور به ثبت رسید.
محمدرضا سرشار از پیشنهاددهندگان روزی به نام قلم می گوید: «پیشنهاد اولیه روزی به نام روز قلم، یک پیشنهاد بین المللی بود؛ پیشنهاد شد تا در جهان اسلام، یعنی کشورهایی که اکثریت مردمانشان مسلمان هستند، روز مشترکی را در سال که مناسبتش هم یک مناسبت اسلامی فارغ از مذاهب و فرق باشد، برای روز قلم درنظر بگیرند. این پیشنهاد را ما دادیم تا روز قلم در سازمان کنفرانس اسلامی مطرح شود و سران کشورهای اسلامی چنین روزی را انتخاب و اعلام کنند و در این روز بخصوص در همه کشورهای اسلامی، مراسمی در تجلیل از قلم و کتابت و هرآنچه با قلم نوشته می شود، برگزار گردد تا با هم تبادل تجارب و اطلاعات کنند، احیانا مبادله کتاب برای ترجمه داشته باشند و این روز باعث ایجاد انس و الفت بیشتری بین اهالی قلم کشورهای اسلامی باشد و دل هایشان را به هم نزدیک تر کنند و بین آنها آشنایی ایجاد شود و مراوداتشان رونق بگیرد و کارهایی از این دست.
آن زمان ایران رئیس سازمان کنفرانس اسلامی بود. ما پیشنهادمان را در یک نامه به رئیس جمهور وقت که طبق قاعده رئیس سازمان کنفرانس اسلامی هم محسوب می شد، دادیم و از او خواستیم از این فرصت پنج ساله ای که ایران بعنوان ریاست این سازمان دارد، استفاده کرده، چنین روزی را انتخاب و به ثبت برسانند. متأسفانه به هر دلیل، توجه لازم را به نامه نکردند. کسی هم برای ما توضیح نداد. فقط با یک واسطه، این را شنیدم که رئیس جمهور وقت به وزیر ارشاد گفته بود، بررسی کنید چنین روزی در تقویم، تکراری نباشد. یعنی اگر لازم بود، چنین روزی را تصویب کنند. به این ترتیب، یک روز بین المللی، به یک روز ملی تبدیل شد.»
توجه به قلم در سرزمین ما پیشینه ای دیرینه دارد. سده ها پیش در ایران باستان، تیرگان یکی از مهم ترین جشن های ایران باستان بوده که آیین های مخصوصی داشته و یکی از آنها پاسداشت قلم بوده است. در دین اسلام هم جایگاه قلم چنان بالاست که خداوند به آن قسم می خورد: «ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ؛ سوگند به قلم و آنچه نویسند».
این مورد عاملی بوده برای اختلاف نظر در انتخاب روزی به نام قلم؛ در واقع گروهی به دنبال پایگاهی ایرانی برای نام گذاری بودند و گروهی هم به دنبال هویت دینی برای این روز. گروه اول همچون محمدعلی سپانلو، شاعر، پژوهشگر و مترجم فقید دلیل شان را این گونه بیان می کردند که «علت نام گذاری این روز به تاریخ نگاری ابوریحان بیرونی بازمی گردد. آن گونه که ابوریحان بیرونی در کتاب «آثارالباقیه» می نویسد: در زمان هوشنگ که از پادشاهان افسانه ای ایران بود، روز ۱۳ تیر، روز جشن تیر آتش بود و چهاردهم تیر هم جشن نویسندگان (تیرماه ستاره نویسندگان است). در آن روز مردم ایران به نویسندگان هدیه می دادند و لباس نویسندگان را بر تن می کردند. با عنایت به اینکه ابوریحان این نکته را در حدود هزار سال پیش نوشته و خودش هم نکته بالا را از منابع قدیمی نقل می کند، میتوان نتیجه گرفت هیچ کشوری چنین مناسبتی - با این ادله و سابقه تاریخی - برای تقدیر از نویسندگان ندارد.»
معمولاً هدف از نام گذاری روزهای خاص را معرفی و بزرگداشت ارزش ها و تحکیم پیوندهای ملی، دینی، فرهنگی، علمی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه که منجر به شکلی همدلی، همکاری و مشارکت عمومی شود، می دانند اما «روز قلم» و جایگاه صاحبانش هنوز در بین مردم شناخته شده نیست. گاه افراد مشهور هم از معرفی سه اهل قلم عاجر مانده و آنها را بیکار خطاب می کنند. البته گاه این روز برای صاحبان خود هم ناشناخته است.
در رابطه با اینکه چرا شاهد نامهربانی هایی با صاحبان قلم هستیم شاید پاسخ کمی روشن باشد؛ چندان توجهی برای معرفی و شناساندن و ارج نهادن اهل قلم درنظر گرفته نشده و اگر هم برنامه ای بوده، کم و محدود بوده و عامه جامعه را درگیر نکرده است. به نظر می آید حداقل بمناسبت این روز میتوان نگاهی به مشکلات و چالش های نویسندگان داشت اما روز قلم بیشتر روزی برای تبریک به اهل قلم آن هم در حد چند پیام شده است. مشکلات اهل قلم نه تنها در سایر روزهای سال بلکه در روز مخصوص خودشان هم نادیده گرفته می شود؛ مشکلاتی نظیر وضعیت اقتصادی، نبود کپی رایت، مسائل در ارتباط با مجوز کتاب، شغل نشناختن نویسندگی، نداشتن بیمه، چاپ غیرقانونی کتاب های اهل قلم و قاچاق کتاب و....
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب