هدایتی مطرح كرد؛
کرونا فضای اجتماعی شدن را از نوجوانان گرفت
به گزارش کادو دونی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: نوجوانان برای اجتماعی شدن، نیازمند فاصله گرفتن از محیط خانه و خانواده هستند؛ فرصتی که قرنطینه کرونا آنرا، از نوجوانان گرفت.
به گزارش کادو دونی به نقل از مهر، مهرنوش هدایتی در نشست تخصصی «تفکر مراقبتی و کنترل تعارض در نوجوانان» که به مناسبت چهاردهمین ویژه برنامه هفته پژوهش کانون پرورش فکری برگزار شد، اظهار داشت: دوران پساکرونا برای نوجوانان ما، دوران بدی است چون نوجوان به صورت طبیعی هشت ساعت از زندگی خویش را در خارج از محیط خانواده سپری می کند اما سه سال قرنطینه کرونایی امکان دوری از محیط خانواده را از آنان سلب کرد.
رئیس پژوهشگاه اخلاق و تربیت که در محل مرکز آفرینش های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سخن می گفت، اضافه کرد: مطابق پژوهش های جهانی بیشترین صدمه قرنطینه به نوجوانان وارد شده است. نوجوانان امروز در دنیای مجازی می باشند و تلاش می کنند جهان را زودتر کشف کنند و این مورد آزادی عمل و انتخاب آنها را بیشتر کرده است.
عضو شورای پژوهشی گروه فلسفه برای کودکان اظهار داشت: یکی از مهم ترین عوامل تعارض نوجوانان با والدین استقلال و خودمختاری آنهاست. آنان می خواهند نشان دهند که نسبت به نسل گذشته متفاوتند و به گونه دیگری فکر می کنند. ازاین رو بعضاً دست به مخالفت های بی جهت می زنند. در اینجا امکان دارد والدینی که اقتدار خویش را در معرض مخاطره می بینند با برخوردی که متأثر از روحیه «والدشان» است، برخورد مناسبی با آنان نداشته باشند.
وی اضافه کرد: نوجوانان به گروههای همسالان علاقه مندترند. چون می خواهند خویش را در گروههای جدید تجربه کنند و از این طریق تمایز خویش را با نسل قبلی بیشتر از پیش نشان دهند. در نوجوانی ارتباط بچه ها با محیط های خارج از خانه بیشتر می شود و میل شدید والدین به ایفای نقش کنترلگری در مقابل میل استقلال طلبی نوجوانان تعارض هایی را بوجود می آورد.
مدیرمسئول دوفصلنامه علمی پژوهشی تفکر و کودک اظهار داشت: این که بچه ها بتوانند به انسان های مستقل بدل شوند به مدد گذر از چالش های بزرگ شکل می گیرد و این که کودک ما چگونه این مراحل را پشت سر بگذارد بستگی کاملی با محیط خانواده، شیوه فرزندپروری و الگوهای رفتاری والدین دارد.
هدایتی اظهار داشت: هر نوجوانی در ۱۴ سالگی لاجرم وارد محیط همسالان خود می شود و باید این مورد را تجربه کند که چه قدر در بین دوستان خود، دوست داشتنی است و بعضاً مسائلی را در این میان تجربه می کند که تعارض درونی را در او سامان می دهد. مهم ترین عنصری که از خانواده مورد درخواست است، حمایت و عشق ورزی و ایجاد امنیت برای کودکان و نوجوانان است. اما مبحث امنیت و حمایت خیلی وقت ها در خانواده مخدوش می شود. چون خود ما هم بعضاً در رویارویی با آنان و سوال های پی درپی شان از «کودک» وجودمان بهره می گیریم و نه «بالغ» شخصیت مان و همین تعارض ها را بیشتر می کند.
عضو شورای پژوهشی گروه فلسفه برای کودکان اظهار داشت: الگوی تعاملی والدین و فرزندان باید بر اساس احترام و فهم متقابل شکل گیرد تا عزت نفس بچه ها و قدرت تصمیم گیری آنان حفظ شود. کیفیت تعاملی خوب سبب می شود احساس خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی و خودپنداری در نوجوانان تحکیم و تثبیت شود. بر همین مبنا لازم است تا ما بعنوان والدین به بخشی از مخالفت های آنان، نیازشان به تنهایی و… احترام بگذاریم.
این مدرس دانشگاه اظهار داشت: بسیاری از بچه هایی که هنجارشکنی می کنند علت آن است که نتوانسته اند خشم های خویش را به علت ترسی که از والدین دارند در خانه نشان دهند یا کنترل شدید والدین در خانه سبب شده است، بچه ها در خارج از خانه قدرت بالاتری را تجربه کنند و این تعارض، چالش های ارتباطی و ناسازگاری هایی را در حین رشد بین والدین و فرزندان پیش می آید.
هدایتی، با تکیه بر تماشای فیلم the room اظهار داشت: ما والدین ترجیح می دهیم تا فرزندان ناآگاه تری را بزرگ نماییم ولی خطر کمتری آنان را تهدید کند. «اتاق فکری» که ایمن تر و بیمه شده است ولی نوجوانان نیازمند کشف و معنادهی به تجارب شخصی شان هستند و هر بی توجهی در این حوزه آینده و شخصیت آنان را به بی راهه می برد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: چالش «من کیستم؟» از چالش های مهم دوران نوجوانی است و برای رهایی از آن باید تفکر انتقادی و تیزفکری که لازمه هویت مستحکم است، در نوجوانان شکل گیرد. در بحث هویت؛ ما با چهار نوع هویت در دوران نوجوانی مواجه هستیم. اول «هویت سردرگم و آشفته» که به علت عدم امکان تجربه کردن در نوجوانان هویت کامیاب و مورد تأیید نیست. در «هویت سردرگم و آشفته»، نوجوان آرمانی ندارد و دنبال کشف هیچ چیزی نیست و صرفا آنچه را که خانواده گفته اند را، دنبال می کند. در اینجا تفکر شکل نگرفته و مکاشفه و بررسی در کار نیست.
این مدرس دانشگاه اضافه کرد: در نوع دیگری از هویت که به آن «هویت سلب شده یا کلیشه ای» می گویند تفکر کم و مکاشفه بسیار اندک است. در این نوع از تربیت است که باآنکه افراد در دوران کودکی امکان دارد بشدت مذهبی باشند اما در رویارویی با نخستین پیشنهاد غیر؛ کل باورهای خویش را کنار می گذارند، چون استقلال فکری ندارند و قابلیت موروثی شان بسیار شکننده است.
به گفته این محقق، هویت دیررس یا تعلیق یافته نوع دیگری از هویت نوجوانان است که در آن نوجوانان هیچگاه از هیچ چیزی راضی نمی شوند.
هدایتی اظهار داشت: اما نوع دیگری از هویت است که به آن «هویت کامیاب یا کسب شده» می گویند که در نتیجه مکاشفه و تعهد شکل می گیرد. هویت کامیاب به نوجوان اجازه می دهد ارزش ها و قوانین را نقد و مورد سوال قرار دهد و با کنکاش آنها را در ذهن خود بازسازی کند.
این مدرس دانشگاه با تکیه بر این که تک تک حرکت ها و طرز فکر والدین بر باور و فکر بچه ها تأثیرگذار است، اظهار داشت: تفکر نقادانه، تفکر خلاق و تفکر مراقبتی لازمه رشد مناسب فکری در کودکان و نوجوانان هستند. تفکر انتقادی به مفهوم نگاه کردن از یک زاویه دیگر است. همچنان که تفکر خلاق، به ایجاد ایده های نو منتهی می شود. تفکر مراقبتی به معنای ارزش گذاردن به فکر و اهمیت دادن به گفتگو است.
این عضو شورای پژوهشی گروه فلسفه برای کودکان اظهار داشت: تفکر مراقبتی در برگیرنده ارزش هاست. برخلاف بعضی از جامعه شناسان که نقد را به معنای از بین بردن و باردیگر ساختن می دانند، تفکر مراقبتی این مورد را رد می کند و اعتقاد دارد برای هر ارزشی باید ارزش قائل شویم و به آن احترام بگذاریم. تفکر مراقبتی معطوف به ارزش انسان هاست. بر همین مبنا مهم ترین عنصر تفکر مراقبتی، تمرکز روی بهینه سازی و صلح آمیزی ارتباطات است. ازاین رو افراد دارای تفکر مراقبتی از سازگاری در روابط برخوردار می باشند و این کمک می نماید زندگی شان با آرمان ها توأم باشد.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: تفکر مراقبتی سبب شکل گیری صلح، امنیت و عشق می شود. ما امروز به حد کافی دانشمند داریم و باید با تقویت تفکر مراقبتی از به وجود آمدن شخصیت هایی که فاجعه هیروشیما را سامان دادند، جلوگیری نماییم.
هدایتی در انتها اظهار داشت: مهم ترین کار ما بعنوان والدین، اینست که عشق ورزی را به کودکان خود بیاموزیم. چون نوجوانی که با اندیشه های مراقبتی پرورش یافته نسبت به احساس های خود آگاه است. عدالت خواه، متفکر، خلاق و شنونده خوبی هست و با احترام به همه انسان ها، اقدام گراست.
این نشست دو ساعته که به صورت مجازی هم قابل دسترسی بود، با پرسش و پاسخ حاضران به پایان رسید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب