گزارش كادو دونی از سرنوشت چند سالن سینما
اخطار برای یک فرونشست سینمایی
به گزارش کادو دونی، پرسه های خیابان انقلاب بدونِ سینما نمی گردد. این خیابان با چند مصداقِ اصلی به خاطر می نشیند؛ دانشگاه، کتاب، پیاده روی، قهوه، سینما. سال هاست در حلقه‌ی دوّارِ میدان این خیابان که میانِ انقلاب اسلامی (شرقی و غربی) و کارگر (شمالی و جنوبی) حائل شده چند سینما وجود دارد؛ «سینما سانترال» (مرکزی فعلی)، «شهر تماشا» و «یونیورسال»(پارس فعلی) که از پس از انتشار کرونا تعطیل شدند و حالا با وجود فروکش کردن این بیماری، همچنان تعطیل هستند.
به گزارش ایسنا، «سینما مرکزی» از نخستین روزهای تأسیس، جزو سینماهای درجه یک محسوب می شد. سیف الله کامرانی، مالک و مؤسس این سینما، در سال ۱۳۴۱ آنرا تأسیس کرد تا عواید حاصله اش، صرف امورِ آسایشگاه خیریه‌ی قدس، واقع در کرج شود. این سینما در ابتدای تأسیس هزار و ۱۲۶ صندلی داشت اما بعدها این تعداد تغییر نمود.
یکی از کسبه‌ی حوالیِ میدان انقلاب درباره‌ی ارزیابیِ وضعیت این سینما در دو سالی که گذشت، آنرا «نیمه تعطیل» خواند و به ایسنا اظهار داشت: پس از شیوعِ کرونا، مالکانِ این سینما دیگر فیلمی در آن اکران نکردند تا کسی به این خاطر بیمار نشود. آنها خویش را مسئولِ جانِ تماشاچیان می دانستند و بنا را بر این گذاشتند پس از برچیده شدنِ دامانِ کرونا، مجدداً برنامه‌ی اکران را فعال خواهند کرد.
او درباره‌ی تأثیرِ نسبیِ تعطیلیِ این سینما و سینماهای مجاور، بر کسب دیگر کسبه‌ی همسایه و بافت فرهنگیِ محلّه‌ی انقلاب - کارگر - جمال زاده توضیح داد: تعطیلیِ این سینما، دیگر فروشگاه ها را مستقیماً تحت الشعاع قرار داد. بالاخره روزی روزگاری است که دانشجوها از این خیابان و میدان گذر می کنند و هرجا هم که مردم از آن عبور کنند، زنده خواهد بود. اما از زمانی که دانشگاه ها تعطیل شد و ویروس همه جا را فرا گرفت، چراغِ سینما هم در اینجا خاموش شد.
این کاسبِ قدیمی که خود با محصولات صوتی و تصویری سروکار دارد، از وضعیتِ نامساعدِ مشاغلِ مختلف، خصوصاً تلاشگرانِ عرصه‌ی تصویر و تولید گله کرد و اظهار داشت: مدّتی ست زمزمه هایی از بازگشاییِ مجدد سینما مرکزی به گوش می رسد. امیدواریم که این طور باشد، هرچند ما دیگر مهمانِ امروز و فرداییم و از آن جایی که دخل و خرج مان باهم نمی خواند، در شرف تعطیلی هستیم. اما همچنان امید داریم و امیدواریم سینما مرکزی و دیگر سینماهای مجاور بازگشایی شوند و کارشان را از سر بگیرند.
در ادامه به سراغ امیر حسین علم الهی کارشناس سینما رفتیم، وی در ابتدای نوشتارش برای ایسنا نوشت: واقعیتش در مورد چرایی تعطیلی دو سینمای مرکز شهر، سینما مرکزی با ۵ سالن و سینما پارس با دو سالن، سخن گفتن کمی سخت است!
دلیل این سختی هم عدم شنوایی گوش متولیان دولتی سینما است که مثل متولیان اجتناعی ایران نمی خواهند واقعیات حاکم بر چرایی این " فرونشست های سینمایی" را واکاوی و تحلیل کنند!
میدان انقلاب به علت شاهراه اتصالی غرب به شرق تهران و البته جنوب به شمال محل اصلی اتفاقات اجتماعی و فرهنگی چند دهه اخیر از منظر رخدادهای مهم اجتماعی به علت موقعیت مهم منطقه شهری در کنار قرارگیری دانشگاه مهم تهران و وجود بورس کتابفروشی های مهم شهر و اابته فعالیت ۳ سینمای مرکزی( ۵ سالن)، پارس(۲سالن) و بهمن ( یکسال بیشتر لز که ۴ سالن شده است) توانسته است حداقل تا چندسال پیش مرجعیت فرهنگی خویش را همانند مرجعیت اجتماعی حفظ کند اما برخلاف تنوع و توسعه کتابفروشی ها، سینماهای این منطقه نتوانستند همپای این مراکز عرصه مهم " کتاب" رشد کنند و مهم ترین دلیل آن هم عدم رقابت پذیری این سینماها به علت عدم تنوع در مضامین فیلمها ( تک محصولی بودن سینمای ایران و اصرار در نمایش تولید داخلی) و ورشکستگی این سینماها از منظر هزینه - درآمد بوده است!
سینما بهمن به علت در اختیار بودن آن برای حوزه هنری توانست با یک تغییر کیفی سینما و مدیریت خوب گوی رقابت را بعد از بازسازی از دو سینمای آن سوی میدان برباید و عدم توجه به ارتقای سطح کیفی هردوسینمای مرکزی و پارس به علل گفته شده ( عدم توجیه اقتصادی و نبود فیلم مورد نظر مخاطبهای این دو سینما) به مرور زمان به حاشیه رفتند و سیطره دوساله کرونا هم مزید بر علت شد که مالکان این دو سینمای بخش خصوصی توقف فعالیت و تغییر کاربری را مدنظر قرار دهند.
بنابراطلاعات موجود سینما پارس به مالکیت تهیه کننده مطرح سینما جناب مرتضی شایسته و شریک ایشان توانسته اند تغییر کاربری این سینما را از ارشاد دریافت نمایند و سینما مرکزی هم به علت هزینه های هنگفت بازسازی و مشکلات عدیده اقتصادی بنیاد خیریه کامرانی ( بنیانگذار این سینما) و تمرکز بر فعالیتهای خیریه ترجیح داده اند بر اساس درست " هرجا جلوی ضرر را بگیری منفعت است"، سینما را همچنان تعطیل نگهدارند و باتوجه به رکود بحرانی سینما در سالجاری بعید است این مجموعه سینمایی در مهم ترین میدان شهر تهران تا اطلاع ثانوی باردیگر جان بگیرد.
صرفنظر از لزوم توجه به وضعیت کیفی پایین این دو سینما که امکان رقابت با پردیس های مجهز تهران را ندارند اما یادمان باشد سینماداری مثل سایر کسب و کارها اگر نتواند درقبال هزینه های سرسام آور خود به درآمد مکفی برسد خواه ناخواه به عنوان یک فعالیت ورشکسته به حساب می آید و مالکان معادلات منطقی این ورشکستگی را در عدم فعالیت خود جست وجو خواهند کرد!
و نکته آخر: سیر خزنده تعطیلی سینماهای لاله زار که از اواخر سال ۷۰ شروع شد در دهه ۹۰ به خیابان انقلاب و میدان ولیعصر و سینماهایش رسید و هم اکنون تبعات این سیر خزنده درحال خودنمایی است و اپیدمی کرونا هم توانست سرعت این سیر خزنده را بیشتر کند تا سبنمای ایران متوجه این نکته باشد که سینماداری یک فعالیت منفک از تولید است و امکان وصل حیات و ممات سینماداری به سیاست های تولید و مصرف فیلم داخلی یک سیاست سرتاسر اشتباه و مرگ آور ( تعطیلی سینماها ) است و بازهم به من خرده نگیرند دوستان سینمایی که تولید مهم تراست از سینماداری در صورتیکه سینما داری مثل هر فعالیت استاتدارد توزیع و فروش محصول مختصات منطقی عرضه و تقاضای بازار را در خود دارد و نه مختصات خاص مشتری مداری به سبک تولید و مصرف محصولات داخلی!
فرونشست های سینمایی( تعطیلی) بیشتری را در آینده با این سبک و سیاق علم اقتصاد داخلی سینما در پیش خواهیم داشت...»
و اما داوود قهردار، گرداورنده کتاب «سینماهای تهران، از قاجار تا امروز» و عکّاس از مرکزیتِ «سینما مرکزی» و اهمیت وجودش و نگرانی های نبودش گفت. از اینکه این سینما به علت شرایط کرونا تعطیل شد.
او معتقد است: سینما مرکزی همچون سینماهایی بود که بازگشایی اش ممکن نشد. این سینما در زمانِ بازگشایی هم جزو سینماهای اصلی و پرمخاطب بود. عواید حاصله از این فروش بلیت در این سینما خرج بنیاد خیریه‌ی کامرانی می شد و در دهه های ۴۰، ۵۰، ۶۰، ۷۰ و ۸۰ همچون سینماهای مهم، اصلی و پرمخاطبِ شهر تهران به حساب می آمد. پس از بروز شرایط کرونا، سینما مرکزی، پارس و شهر تماشا در آستانه‌ی تعطیلی قرار گرفتند. شاید در طولِ این مدت، به صورت موقّت باز شده باشند، اما در نهایت بسته شدند.
وی افزود: سینما بالاخره محلِ تفریحِ مردم است؛ جایی که می توانند فیلمهای روز را تماشا کنند. و وقتی که محلّی برای عرضه وجود نداشته باشد، مردم به سمت مجتمع های تجاری و پردیس های سینمایی به غرب و شمال تهران رجوع کنند. از آن جایی که سینما مرکزی در مرکزِ تهران است، همواره مخاطبانِ زیادی داشته است، اما به علت حمایت نکردنِ دولت از این سینماها، روبه نابودی است. از دهه‌ی ۳۰ و ۴۰ این روند مرسوم شد تا در محلّه های مختلف هم سینما ساخته شود تا مردم محلّی مجبور به طی کردنِ مسافتِ زیادی نشوند. هم مردم تهران و هم مردمی که از دیگر شهرستان ها به تهران می آمدند با میدان انقلاب خاطره داشتند و احتمالا به سینما مرکزی هم می رفتند.
قهردار تصریح کرد: اما مسئله‌ی بسیار مهم اینست که در حالِ حاضر، در تهران حتی سینماهای اصلی هم در خطرِ تعطیلی اند؛ جدا از اینکه سینماهای محلّی هم مدت هاست در وضعیت خوبی نیستند. سینما مرکزی هم همچون سینماهای مجهّز و به روز تهران است. کرونا بخشِ کوچکی از دلایلِ تعطیلیِ این سینما است.
او معتقد است: ممیزی، مشکلات اقتصادی، کیفیتِ کم فیلمهای روی پرده و مجاز نبودنِ انتشارِ فیلمهای خارجی در سینما همه و همه سبب شده تا برخی از سینماهای اصلیِ شهر هم تعطیل شوند. این خطر حتی پردیس ها را هم تهدید می کند. همان گونه که در جنوب نعمت آباد، سینمای کیان هم وجود داشت که مدتی پیش تعطیل شد. «سینما» بخشی از سبدِ فرهنگیِ مردم است که خطرِ نابودی و تعطیلی آنرا تهدید می کند. در صورتیکه فضا کمی بازتر شود، ساخت فیلمهای با کیفیت می تواند تأثیرِ مثبتی بر روندِ فروش فیلمها داشته باشد.
داوود قهردار - عکاس و گردآورنده کتاب «سینماهای تهران، از قاجار تا امروز»
منبع: كادو دونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب