آیا شیخ بهایی یك معمار بوده است؟
به گزارش كادو دونی یك استاد فلسفه هنر و زیبایی شناسی و حكمت شرق به این پرسش كه چه نسبتی میان شیخ بهایی و معماری وجود دارد و آیا شیخ بهایی یك معمار بوده است، پاسخ داد.
به گزارش كادو دونی به نقل از ایسنا، حسن بلخاری در همایش بزرگداشت شیخ بهایی و روز معمار كه در تالار شهر مشهد برگزار گردید با طرح این پرسش كه چه نسبتی میان شیخ بهایی و معماری وجود دارد، اظهار نمود: بدنه معماری ایران بخصوص كسانی كه در حوزه معماری مدرن كار می كنند نسبت به نام گذاری روز شیخ بهایی به نام روز معمار انتقاد دارند. بر این اساس بسیاری معتقد بودند برای نمونه روز قوام الدین شیرازی روز معمار باشد تا شیخ بهایی.
وی افزود: شاید مهمترین دلیل این منتقدان هم آن بود كه در هیچ كدام از سه منبع اصلی تاریخ عباسی هیچ كدام از معماری شیخ بهایی سخن نگفته اند.
بلخاری خاطرنشان كرد: معلوم نیست كسانی كه روز معمار را روز بزرگداشت شیخ بهایی قرار داده اند چه در ذهنشان می گذشته و به چه دلیل این روز را روز معمار نامیده اند. آیا چون در افسانه های اصفهان او را معمار می دانسته اند این روز را به نام او نام گذاری كرده یا در زندگی او تأملی كرده اند؟ كه متأسفانه تابحال دلیل آن ذكر نشده است.
وی با بیان این كه «بر چه اساسی شیخ بهایی معمار است؟»، تصریح كرد: بنا بر پژوهش هایی كه در این خصوص انجام داده ام من معتقدم معنایی كه امروز از معمار استنباط می نماییم با معنای گذشته آن تفاوتی معنادار دارد.
این استاد فلسفه هنر و زیبایی شناسی و حكمت شرق بیان كرد: همه ما می دانیم كه الفاظ و مفاهیم حیات دارند و در طول حیات خود گرفتار تغییرات می شوند. معماری، مهندسی و هندسه هم از این تغییرات مصون نماندند و ازاین رو در هنگام نام گذاری ها باید نسبت به این تغییرات حساس بود. بر این اساس كلماتی مانند معماری، مهندسی و هندسه در طول تاریخ خود تغییر كرده و ازاین رو برداشت و قرائتی كه ما امروز داریم با قرائتی كه در گذشته داشته اند متفاوت است؛ درك این تفاوت می تواند پاسخگوی این نقد باشد.
وی با اشاره به اینكه در گذشته مانند امروز مبحث تفكیك علوم مطرح نبوده است، اظهار داشت: بر این اساس نسبت به زمان امروز كه معماری منفك از رشته های دیگر شده است، شیخ بهایی معمار محسوب نمی گردد، اما بر اساس معنای تاریخی آن به حق شیخ بهایی نقش پر رنگی در معماری دارد.
بلخاری با اشاره به تعریف فارابی از ریاضی خاطرنشان كرد: بنا بر تعریف فارابی در گذشته كلمه ریاضی در هفت حوزه گسترده بوده است یكی از آنها با معماری مرتبط بوده است و با عنایت به این كه شیخ بهایی ریاضیات را می دانسته و در آن هیچ بحثی وجود ندارد، ازاین رو می توان شیخ بهایی را یك معمار به حساب آورد.
وی با اشاره به اینكه «معماری، صرفاً ساخت سرپناه و ساختمان نیست»، تصریح كرد: معماری ظهور ایده است در چارچوب بنا و ازاین رو حذف این ایده محال است. در واقع معماری این است كه چگونه ایده را جامه فرم بپوشانیم.
این استاد و مدرس گروه عالی هنر دانشگاه تهران عنوان كرد: در مجموع با عنایت به مفاهیم مطرح شده در آن دوران اگر كسی مسلح به ریاضیات باشد در جان خود مهندس و معمار است و به این بنا شیخ بهایی هم مهندس است و هم معمار.
وی افزود: بر این اساس شیخ بهایی به تعریف جامعی كه از ریاضیات، هندسه و معماری در تاریخ تمدن ایرانی و اسلامی موجود دارد معمار و مهندس بوده، اما در دوران معاصر به علت تفكیك رشته ها این مورد ملموس نیست.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب