كلانتری مطرح كرد؛
جایزه جلال افق جدیدی برای ارتقاء ادبیات کشور ایجاد می کند
به گزارش کادو دونی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد اظهار داشت: یکی از اهداف ما در عرصه کتاب، ترویج و تقویت نوشتن است و جایزه جلال آل احمد افق جدیدی برای ارتقاء ادبیات کشور به وجود می آورد.
به گزارش کادو دونی به نقل از مهر، نشست اعضاء هیات علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، سه شنبه ۲۹ آبان با حضور عبدالحسین کلانتری، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، مسعود کوثری دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد و اعضاء هیات علمی این جایزه در خانه کتاب و ادبیات ایران اجرا شد.
در ابتدای این جلسه، رمضانی جایزه جلال آل احمد را مهم ترین جایزه ادبی کشور و دربرگیرنده بخش های مهم ادبیات کشور شامل رمان و داستان بلند، داستان کوتاه، مستندنگاری و نقد ادبی دانست و اظهار داشت: انتخاب هیات علمی جایزه جلال آل احمد متناسب با بخش های جایزه، حاصل بررسی دقیق و کارشناسانه در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه کتاب و ادبیات ایران است تا بتوانیم از تخصص های لازم و سلیقه های مختلف ادبی در برگزاری این رویداد ادبی استفاده نمائیم.
وی اضافه کرد: این جایزه که حالا به هفدهمین دوره خود رسیده، به عنوان مهم ترین جایزه ادبی کشور شناخته می شود. در حقیقت تلاش مستمر اعضاء هیات علمی و دست اندرکاران در سالهای قبل، جایگاه ویژه ای برای این رویداد ادبی فراهم نموده است.
رمضانی افزود: حامد محقق، دبیر اجرائی جایزه، از شروع تیر امسال (۱۴۰۳) با انتشار فراخوان و جمع آوری آثار، پروسه این دوره را مطابق اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی شروع کرد. تا حالا ۲۵۲۶ اثر از ۸۷۹ ناشر به دبیرخانه ارسال شده است که در چهار بخش اصلی، شامل داستان بلند و رمان، مجموعه داستان کوتاه، مستندنگاری و نقد ادبی، دسته بندی شده اند.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران درباره ی تفکیک آثار دریافتی اظهار داشت: در بخش داستان بلند و رمان؛ ۱۲۶۵ اثر، مجموعه داستان کوتاه؛ ۳۹۶ اثر، مستندنگاری؛ ۷۴۹ اثر، نقد ادبی؛ ۱۱۶ اثر که البته در مقایسه با دوره گذشته، تعداد آثار دریافتی با کاهش روبه رو بوده است. دوره شانزدهم با دریافت ۲۸۸۹ اثر همراه بود، اما در این دوره این رقم به ۲۵۲۶ اثر کم شده است. با این وجود، در عرصه نقد ادبی شاهد رشد آثار بوده ایم که این امر به سبب حضور جناب آقای دکتر کوثری به عنوان دبیر این بخش است.
رمضانی همین طور به برنامه های جانبی جایزه جلال آل احمد اشاره نمود و افزود: در امتداد تقویت داستان های بومی و اقلیمی کارگاه های آموزشی در قالب برنامه داستان منطقه ای «اقلیم قلم» برگزار شده است. اولین دوره این کارگاه ها در استان فارس با حضور ۸۵ هنرجو از ۷ استان (استان های اصفهان، بوشهر، کرمان، کهگیلویه بویراحمد، هرمزگان، یزد و فارس) و دومین دوره در استان اردبیل با حضور ۸ استان (استان های آذربایجان شرقی و غربی اردبیل، زنجان و قزوین، کردستان، گیلان و البرز) با مشارکت ۹۵ هنرجو اجرا شد. در مجموع، ۱۰۰ کارگاه آموزشی با حضور ۸ استاد انجام شد که از میان شرکت کنندگان، ۶۰ نفر بعد از گذراندن مراحل آموزشی به سطح پیشرفته راه یافتند. این کارگاه ها برمبنای بازخوردهای دوره های پیشین و با هدف رفع ضعف های موجود در داستان نویسی اقلیمی طراحی شده است.
وی همین طور از اعضاء هیات علمی و داوران جایزه جلال تشکر کرد و افزود: امیدوار هستم این دوره از جایزه جلال آل احمد با دقت نظر اعضاء هیات علمی و تلاش دست اندرکاران، به بهترین شکل اجرا شود و نتیجه آن مورد رضایت خالقان آثار و اهالی ادبیات باشد.
کاهش شرکت کنندگان جایزه جلال نگران کننده است
در ادامه این جلسه، مسعود کوثری، دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه جلال آل احمد با اشاره به اهمیت این جایزه اظهار داشت: در دوره های گذشته نیز به عنوان داور در بخش های مختلف فعالیت داشتم و از این بابت افتخار می کنم. جایزه جلال هدفی بزرگ دارد و آن رشد ادبیات و تقویت داستان نویسی و رمان نویسی در ایران است.
وی با اشاره به جایگاه جهانی ادبیات اضافه کرد: هنوز در عرصه ادبیات به جایگاهی که شایسته ایران است، نرسیده ایم. در صورتیکه سینمای ایران توانسته جوایز معتبر جهانی را کسب کند، در ادبیات این موفقیت ها نصیبمان نشده است. ما باید تلاش نماییم آثاری باکیفیت جهانی تولید نماییم.
کوثری درباره ی تعداد آثار دریافتی نیز اضافه کرد: در گذشته تعداد آثار بیشتر بود، اما حالا به ۲۵۰۰ اثر رسیده است. این کاهش کمی نگران کننده است، اما نکته مهم تر کیفیت آثار است. اگر از این تعداد، ۲۰ تا ۳۰ درصد آثار خوب باشند، می توان امیدوار بود که این جایزه به هدف خود نزدیک شده است.
دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت نشر در ایران امروز اظهار داشت: امروز ناشران با تیراژهای پایین ۱۰۰ تا ۲۰۰ نسخه فعالیت می نمایند. حمایت های قبلی مانند یارانه کاغذ هم دیگر وجود ندارد. با این وجود، تعداد ناشران رو به افزایش است که در مقایسه با روندهای جهانی، نکته عجیب به نظر می آید.
وی در آخر اظهار داشت: قضاوت آسان نیست، اما باید منصفانه باشد. امیدوار هستم در این دوره با همکاری صمیمانه اعضاء هیات علمی، آثار شایسته ای برای معرفی و تقدیر پیدا نماییم و از این مسئولیت سربلند بیرون بیاییم.
پیشنهادهایی برای بهبود داوری جایزه جلال
در ادامه نشست، مریم حسینی به بیان دیدگاه های خود پرداخت و پیشنهادهایی برای بهبود روند داوری آثار ارائه داد. او با اشاره به تجربه خود در دوره های مختلف داوری اظهار داشت: خوشحالم که این فرصت فراهم شده تا بار دیگر در جمع دوستان باشم. آمار کتاب های حوزه نقد ادبی ارسال شده برای هفدهمین دوره جایزه جلال آل احمد قابل توجه است، اما تجربه نشان داده که نمی توان نقد ادبی، داستان کوتاه، رمان و مستندنگاری را با یک هیات علمی یکسان داوری کرد.
حسینی پیشنهاد کرد که آثار نقد ادبی از سایر بخش ها جدا شوند و برای این حوزه، هیات داوری مستقل تشکیل گردد. بهتر است این آثار به کتاب سال منتقل یا هیات علمی جداگانه ای برای داوری آنها تعیین شود. در حقیقت این کار می تواند دقت و عدالت بیشتری را در روند داوری فراهم آورد.
حسینی همین طور با اشاره به دشواری هایی که در راه همکاری و داوری وجود دارد، اظهار امیدواری کرد که انتخاب داوران و روند داوری امسال باکیفیت بالاتری همراه باشد.
ضرورت لطمه شناسی جایزه جلال و ورود به نظام جهانی کپی رایت
در ادامه این جلسه، صادق کرمیار به بیان دغدغه های خود درباره ی وضعیت ادبیات ایران و جایزه جلال آل احمد پرداخت و اظهار داشت: هرچند برگزاری جایزه تا امروز ادامه یافته، اما تأثیر آن در رشد ادبیات باید بصورت جدی بررسی شود.
وی با اشاره به چالش های پیش روی ادبیات ایران برای ورود به عرصه جهانی، افزود: تا آن زمان که ابتدایی ترین قواعد بین المللی مثل کپی رایت رعایت نشود، امکان حضور ادبیات ایران در جهان فراهم نخواهد شد. امیدوار هستم مسئولان این دوره بتوانند این مسئله را جدی دنبال کنند و گامی مهم در این راه بردارند.
کرمیار همین طور به کاهش چشم گیر شمارگان کتاب ها در ایران اشاره نمود و اظهار داشت: از تیراژ ۳۰۰۰ نسخه ای به تیراژهای ۵۰۰ تا۱۰۰ نسخه ای رسیده ایم. آیا این کاهش، به سبب گسترش فضای مجازی است یا دلیلهای دیگری دارد؟ این مسائل نیازمند لطمه شناسی دقیق است.
در پایان، کرمیار به اهمیت ایجاد انگیزه در نویسندگان اشاره و اضافه کرد: با وجود سوژه های ارزشمندی که در ذهن دارم، هیچ انگیزه ای برای نوشتن ندارم. باید بررسی شود که چطور میتوان نویسندگان را برای خلق آثار ماندگار تشویق کرد. برگزارکنندگان جایزه جلال آل احمد باید با ارائه مشاوره های تخصصی و بررسی علمی، تأثیرگذاری این جایزه را در جامعه بالا برند.
لزوم بازگشت به اصول و شفافیت در داوری جوایز ادبی
محمد حنیف، با تکیه بر اهمیت بازگشت به اصول اولیه در داوری آثار ادبی اظهار داشت: در اینجا ما بدنبال احیای جایگاهی هستیم که مدت هاست خدشه دار شده است. در حقیقت، مسئله مطرح این است که باید درباره ی آثار داوری نماییم، نه به نام ناشر یا نویسنده. در دنیای امروز، متأسفانه این مشکل تنها مختص جوایز دولتی نیست، بلکه حتی در جوایز غیردولتی نیز گاهی دیده می شود که تنها نام ناشر، تعیین کننده اثر است.
وی با اشاره به تفاوت هایی که در روند داوری در این جایزه وجود دارد، افزود: ما باید به محتوای اثر، نه نام نویسنده یا ناشر دقت نماییم. این تنها راهی است که می تواند شفافیت و عدالت را در داوری ها برقرار کند.
حنیف اضافه کرد: اگر بخواهیم در امتداد انتظارات حاکمیت و جامعه پیش برویم، باید از کسانی استفاده نمائیم که سلامت روند جایزه جلال را تضمین کنند، خصوصاً آنهایی که نسبت به اصول و معیارهای داوری وفادار هستند و هیچگاه اجازه نمی دهند تا مسائل حاشیه ای بر کیفیت داوری ها تأثیر بگذارد.
این رمان نویس و پژوهشگر ادبیات داستانی در آخر اظهار داشت: روند داوری جایزه جلال به شکلی جلو برود که در آینده، شفافیت و اصالت جایزه حفظ شود و همگان از آن به عنوان یک الگوی معتبر در حوزه ادبیات ایران یاد کنند.
اهمیت شایستگی در انتخاب داوران و حفظ آزادی قلم
در ادامه این جلسه مریم جلالی در سخنانی با تکیه بر شایستگی در انتخاب ها، اظهار امیدواری کرد که این انتخاب ها به شکلی صورت گیرد که شایسته باشد.
وی اظهار داشت: تنها چیزی که باید در این انتخاب ها مهم باشد، اصل شایستگی است. ما به عنوان آنهایی که پرچم آزادی قلم را بالا می بریم، باید در عمل نشان دهیم که این آزادی را در کار خود می پذیریم و اثبات می نماییم. این امر نباید تنها در حرف باشد، بلکه در انتخاب ها و داوری ها نیز باید به آن پایبند باشیم.
جلالی در آخر ضمن تشکر از برگزارکنندگان و حاضران در جلسه، اظهار امیدواری کرد که روند داوری ها با دقت و شایستگی ادامه یابد و تأثیر مثبتی در رشد ادبیات کشور داشته باشد.
پیشرفت ادبیات کشور در گرو اهمیت به نوشتن
عبدالحسین کلانتری؛ معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد انقلاب اسلامی، در سخنانی که بعد از اظهارات اعضاء هیات علمی جایزه جلال آل احمد ایراد کرد، با اعلان اینکه این رویداد از دستاوردهای مهم ادبی کشور است، ابراز امیدواری کرد که با انجام تعاملات و اقدامات فرهنگی، ادبیات کشور به جایگاه شایسته خود برسد.
وی در ادامه بر اهمیت تمرین نوشتن تاکید کرد و اظهار داشت: یکی از اهداف اصلی ما در عرصه کتاب، ترویج و تقویت نوشتن است. به عنوان فردی که ارتباط زیادی با دانشجویان داشته ام و مشکلات آنان را لمس کرده ام، به خوبی به ضرورت این مسئله پی برده ام. در تجربیاتم ضعف های جدی در ورود به عرصه نگارش مشاهده کرده ام و متوجه شدم که گاهی فریاد جایگزین نوشتار می شود.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: ما باید جامعه را با فرهنگ نگارش و کتاب آشنا نماییم. این جایزه می تواند گام مهمی در این راه باشد. همین طور باید فرهنگی ایجاد نماییم که جامعه به کتاب و نوشتن علاقمند شود.
کلانتری همین طور به وضعیت فعلی ادبیات کشور اشاره نمود و افزود: آثار فاخر ما هنوز در سطح جهانی منتشر می شوند و هیچ چیز نا ممکن نیست. ما باید چشم اندازی داشته باشیم که این رویداد بتواند جهت گیری و پیشرفت ادبیات کشور را مشخص نماید.
وی اضافه کرد: که تغییرات سیاسی تأثیرگذار بوده، اما نباید تحولات ادبی را تنها به مسائل سیاسی تقلیل داد. وی از مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران خواست تا پروژه ای را تعریف کند که به بررسی وضعیت فعلی ادبیات کشور و دلیلهای آن بپردازد تا تصویری دقیق تر از شرایط موجود به دست آید.
در پایان کلانتری تاکید کرد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از این پس تابع تصمیمات هیات علمی خواهد بود و اظهار امیدواری کرد که این رویداد با رعایت معیارها و ضوابط جلو برود.
در پایان این جلسه اعضاء هیات علمی هفدهمین دوره «جایزه ادبی جلال آل احمد» احکام خودرا دریافت نمودند و از پوستر این دوره از جایزه رونمایی گردید.
منبع: كادو دونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب