اولین کتابخانه بدون کتاب ایران!
به گزارش کادو دونی، کتابخانه های بدون کتاب نسل جدیدی از کتابخانه ها هستند که در آن از کتاب کاغذی خبری نیست و به جای کتاب کاغذی به کاربران تجهیزات و امکانات دسترسی به منابع الکترونیکی داده می شود. کتابخانه آینده، اولین کتاب بدون کتاب ایران است که در گوشه ای «پارک دانشجو» کار خویش را شروع کرده است.
به گزارش کادو دونی به نقل از ایسنا، نگاه خیلی از مردم به کتابخانه عمومی، محلی برای نگهداری کتاب و موارد خواندنی مانند نشریات و مجلات است، که افراد برای امانت گرفتن کتاب و یا استفاده از فضای قرائت خانه ای به این مکان رجوع می کنند. البته خیلی از کتابدارن و مسؤلان فرهنگی خواستار تغییر نگاه سنتی به کتابخانه ها هستند و معتقدند کتابخانه ها می توانند پایگاه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هم باشند، مثلاً همایش های «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» نمونه ای از این تغییر رویکرد و نگاه است.
با ظهور تکنولوژی و نقش آفرینی آن در تمامی شئون زندگی، نباید از شنیدن واژه «کتابخانه بدون کتاب» خیلی متعجب شویم، مفهومی که به نسل جدیدی از کتابخانه ها اشاره دارد که در آن خبری از کتاب کاغذی نیست و به جای آن تجهیزات و امکان دسترسی به منابع الکترونیکی و صوتی، پایگاه های اطلاعات علمی، انواع بازی ها، فیلم، موسیقی، منابع یادگیری الکترونیک و... در اختیار کاربران قرار داده می شود. ایده کتابخانه بدون کتاب اولین بار توسط دانشگاه پلی تکنیک فلوریدا در آمریکا عنوان شد.
کتابخانه های عمومی بدون کتاب بر مبنای ۴ نیاز مهم شامل نیاز به ایجاد دسترسی بیشتر با عنایت به محدودیت منابع، سپس احتیاج به درآمدزایی برای کتابخانه ها، احتیاج به توسعه خدمات و احتیاج به افزایش بهره وری کتابخانه ها تبیین می شود؛ چون که این کتابخانه ها بدون محدودیت زمان، مکان منابع و کتابدار هستند. همینطور این کتابخانه های پلتفرمی با بهره وری بالا، دارای طرح کسب و کار هستند.
حالا اولین «کتابخانه بدون کتاب ایران» با عنوان «کتابخانه آینده شهید فخری زاده» با عنوان فرعی «خانه خدمات دیجیتال و خلاقیت کتابخانه های عمومی» حدود ۶ ماهی است که کار خویش را شروع کرده است. البته این کتابخانه پیش تر با عنوان این «کتابخانه دانشجو» با زیربنای ۲۶۰ متر مربع در سال ۱۳۷۲ تأسیس و در سال ۱۳۸۴ توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به شکل دائم به نهاد کتابخانه های عمومی کشور واگذار شد. این کتابخانه در بوستان دانشجو و در منطقه ۱۱ شهرداری تهران واقع شده و تا سال ۱۳۹۸، ۱۵۰۰ عضو فعال و ۲۰۰۰ امانت کتاب در ماه داشته است. با عنایت به فرسودگی و مشکلات در ارتباط با نقشه ساختمان، در سال ۱۳۹۸ تصمیم به توسعه، بازسازی و بهسازی ساختمان گرفته شده. بعد از رایزنی های انجام شده در نهاد کتابخانه های عمومی کشور و با عنایت به پیشرفت تکنولوژی و تغییر در عرضه خدمات کتابخانه ها مقرر شد کتابخانه مذکور به کتابخانه «بدون کتاب» تبدیل گردد و با بهره گیری از فناوری روز عرضه خدمات داشته باشد.
خانم تهم، کتابدار این مجموعه به ایسنا می گوید: حدود ۶۰۰ کاربر عضو این کتابخانه شده اند. بیشتر کاربران هم از راه سایت کتابخانه های عمومی با این مکان آشنا شده و به آنجا مراجعه نموده اند. البته با توجه به این که کتابخانه آینده نوعی فضای کار اشتراکی هم هست، در سایت هایی در ارتباط با تبلیغ این فضاها، این مجموعه معرفی شده و با عنایت به خدماتی که در این کتابخانه عرضه می شود مثلاً اینترنت مجانی و هزینه های اجاره کم نسبت به سایر فضاهای اشتراکی از این کتابخانه استقبال بسیاری شده است.
به قول تهم ۱۰ اتاقک مطالعه انفرادی، ۴ اتاق مطالعه گروهی (فضای کار اشتراکی)، کلاس آموزشی، سالن جلسه، کافه کتاب همچون امکانات فیزیکی کتابخانه آینده است.
او اضافه کرد: دسترسی به اینترنت بی سیم، اپلیکیشن ها و سایت های آموزش مجازی، امکان اجاره تبلت و لپ تاپ، اپلیکیشن های هوش مصنوعی، دسترسی به نرم افزارها، منابع مورد نیاز آموزش کسب و کارها، استارت آپ ها و...، امکان استفاده از استندهای لمسی، میز هوشمند و وب کیوسک، راهنمایی مراجعین در یافتن منابع مورد نیاز، کتاب های دارای فناوری حقیقت افزوده، امکان استفاده از فضای استراحت و سرگرمی، کتابهای الکترونیکی، صوتی و تعاملی، مقالات و پایگاه های اطلاعاتی از امکاناتی است که در کتابخانه آینده فراهم گشته است.
خلیلی دیگر کتابدار این کتابخانه قرار گرفتن این کتابخانه در بوستان دانشجو را هوشمندانه خوانده است و می گوید دسترسی به این کتابخانه از راه وسایل حمل و نقل عمومی به سادگی امکانپذیر کرده است.
او معقد است: وجود کتابخانه عمومی در پارک می توانند فضای فرهنگی پارک را تغییر دهد. با چالش هایی در رابطه با فضای حاکم بر پارک دانشجو روبه رو هستیم و مذاکراتی دراین زمینه با شهرداری داشتیم.
تهم، نحو عضویت در این کتابخانه را مانند دیگر کتابخانه های عمومی کشور می خواند و هزینه اجاره اتاقک ها و فضای کار اشتراکی هم به شکل روزانه، هفتگی و ماهانه است. به قول او با عضویت در این کتابخانه، مخاطبان می توانند از خدمات سایر کتابخانه های کشور هم بهره گیرند.
همینطور این کتابدار بیان نمود: کاربران می توانند از ساعت ۸ بامداد تا ۱۹: ۳۰ از این کتابخانه بهره گیرند. روزهای تعطیل این کتابخانه تعطیل می باشد.
منبع: كادو دونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب