جنگ شیمیایی صدام و ترس خلبانان عراق
نشت گاز از مهمات شیمیایی، دومین منشأ مصدومیت نیروهای عراقی محسوب می شد. این مورد یک خطر مهم برای افراد یگان های حمل و نقل مهمات و کسانی که در مجاورت مهمات شیمیایی بودند، به شمار می رفت.
به گزارش کادو دونی به نقل از ایسنا، مساله «جنگ» همزاد انسان است و استفاده از مواد سمی و شیمیایی هم دارای یک قدمتی طولانی بوده که با عنایت به پیشرفت علم، کاربرد گسترده تری در عصر جدید و در منازعات بین ملت ها پیدا کرده است. البته متوسل شدن به چنین شیوه هایی، مشابه جنایات صدام در تجاوزش به ایران، هیچ وقت از طریق های متعارف جنگیدن نبوده و همیشه در مجامع بین المللی استفاده از سلاح های کشتارجمعی محکوم شده است. وجود انواع کنوانسیون ها، پروتکل ها و اجلاس های مختلف بین المللی در شرایطی که عراق از ۸ سپتامبر ۱۹۳۱(۱۷ شهریور ۱۳۱۰ ش) عضو کنوانسیون ژنو[۱] بود، هیچ کدام مانع صدام در استفاده از سلاح های شیمیایی ضد ایران نشدند. توان کم تسلیحاتی و انسانی صدام در تصمیمش برای تجاوز به خاک ایران، سبب شد تا او برنامه هایی را جهت توسعه سلاح های کشتارجمعی، در پوشش عناوینی همچون تولید دفع آفات کشاورزی، حشره کش و... [۲] آغاز کند.
عدنان خیرالله وزیر دفاع عراق، نه تنها اقدامات این کشور در زمینه تسلیحات شیمیایی را انکار نمی کرد، بلکه حتی مدعی بود: «سلاح شیمیایی قدرت نیروهای نظامی را بیشتر می کند[۳] و در سایه سکوت سازمان های بین المللی، عراق مکرر از انواع سلاح های شیمیایی ضد ایران استفاده نمود. جالب توجه تر این که علاوه بر حمایت های مالی و نظامی کشورهای مختلف از صدام، یک روزنامه کویتی مواضع خویش را این طور بیان می کند: «آیا ایران توقع داشت عراقی ها با گل و عطر به استقبال نیروهای اشغالگر ایران بشتابند؟»[۴]
۵۸۲ حمله آزمایشی، محدود، گسترده، حجیم و فوق گسترده از ۲۷ مهر ۱۳۵۹ در جبهه ی خوزستان تا ۴ شهریور ۱۳۶۷ در حوالی شهر زاخوی کردستان سبب شد تا حدود ۱۷۲۵۰ نفر از نیروها و شهروندان ایران و کردهای شمال عراق شهید و حدود ۱۲۷۰۰۰ نفر به سختی مصدوم شدند[۵] و فجایعی ازجمله بمباران شیمیایی گسترده شلمچه و حلبچه در تاریخ رقم خورد.
چنین بی مبالاتی صدام و اطرافیانش در عرصه استفاده از تسلیحات شیمیایی در خیلی از موارد دامن خود نیروهای عراقی را می گرفت. به صورتی که نشت گاز از مهمات [شیمیایی]، دومین منشأ مصدومیت نیروهای عراقی محسوب می شد. این مورد یک خطر مهم برای افراد یگان های حمل و نقل مهمات و کسانی که در مجاورت مهمات [شیمیایی] بودند، به شمار می رفت.
یکی از خلبانان سابق جنگنده [عراقی] در مصاحبه ای در سال ۲۰۰۳ م [۱۳۸۲ ش] دراین باره می گوید:
«... خلبان ها دوست نداشتند به چنین مأموریت هایی [بمباران شیمیایی] اعزام شوند، چونکه حوادث زیادی برایشان رخ می داد و آنها احساس ترس می کردند. کار کثیفی بود. بمب ها با عجله آماده می شد و درنتیجه [گاز شیمیایی] از آنها نشت می کرد. از یکی از دوستان خلبانم شنیدم که یک مرتبه به دلیل نشت گاز از یکی از بمب هایی [شیمیایی] که قرار بود با خود حمل کند، مأموریتش به تعویق افتاده و مجبور شده است از هواپیمایش خارج شده و در گوشه ای منتظر بماند. بعدها حال او بد شد و پشتش تاول زد و دیگر نمی توانست انگشتانش را خم کند. این تنها یکی از ماجراهایی است که برای یکی از کسانی که می شناختم صورت گرفت ولی [در آن زمان] ماجراهای زیاد دیگری ازاین دست می شنیدیم.»[۶]
البته این مشکل صرفا برای خلبانان عراقی نبوده و در موردی دیگر یک سرتیپ عراقی هم در مصاحبه ای در سال ۲۰۰۴ م [۱۳۸۳ ش] ضمن یادآوری وقایع معکوس شدن فاجعه بار روند جنگ (برای عراق) در سال ۱۹۸۲ م [۱۳۶۱ ش] و بارگذاری گاز [شیمیایی] بر روی گلوله های توپ ۱۲۲، ۱۳۰ و ۱۵۵ میلی متری و گلوله های خمپاره ۱۲۰ میلی متری، می گوید:
دو نیروی متخاصم در فاصله بسیار اندکی از یکدیگر قرار داشتند و اگر ما جنگ افزارهای شیمیایی را با بُرد نزدیک به کار می گرفتیم، هیچ کس نمی توانست تشخیص دهد که مقصر کیست و می توانستیم ایران را در این حوزه متهم نماییم. ولی اگر عمقِ مناطق عقبه آنها را بمباران می کردیم، روشن بود که کار ماست و همین مساله می توانست رسوایی به بار بیاورد. این ترفند مؤثر واقع شد و فرماندهان قرارگاه ها ترغیب شدند به این روش ادامه دهند. بعضی از فرماندهان [عراقی] اشتیاق زیادی به استفاده از گاز [شیمیایی] داشتند ولی برخی هم نگران صدمه دیدن نیروهای خودی بودند.[۷]
در این حوزه یکی از سربازان عراقی که در عملیات معروف به «توکلنا علی الله» در سال ۱۹۸۸ م [۱۳۶۷ ش] شرکت داشت در مصاحبه ای در سال ۲۰۰۴ م [۱۳۸۳ ش] می گوید:
ما برای جابه جا کردن این راکت ها معمولا آنها را همانند کودکان خود بغل می کردیم. یک مرتبه به آنها [عناصر بخش امنیت ملی] اخطار دادم که بُرد این راکت ها به ایرانی ها نمی رسد و به جای آنها بر سر نیروهای خودمان فرود می آیند. عنصر ناظر آنها در پاسخ اظهار داشت: «اگر از هر ۴۰ راکت، ۱۰ راکت به اهداف موردنظر برخورد کنند، برای ما کفایت می کند.» بعد از هر حمله، بیمارستان صحرایی ما از تلفات شیمیایی نیروهای خودمان پُر می شد تا جایی که در بخش های مربوط دیگر جای سوزن انداختن هم نبود. تلفات نیروهای خودی بیشتر به این دلیل بود که خیلی از راکت ها درست شلیک نمی شد و مواد شیمیایی آنها درست جلوی مواضع خودمان فرومی ریخت.[۸]
[۱] - پروتکل منع کاربرد سلاح های شیمیایی و میکروبی در ۱۷ ژوئن ۱۹۲۵ در ژنو به تدریج به امضا ۱۲۰ کشور جهان رسید.
[۲] - با مسئولیت موسسه تولید حشره کش سپ (seep).
[۳] - جنایت جنگی؛ حملات شیمیایی عراق در جنگ با ایران، محمدباقر نیک خواه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۹۱، ص ۹۰.
[۴] - روزشمار جنگ ایران و عراق، ج ۱/۳۹، اولین گام به سمت فتح فاو، حمیدرضا فراهانی، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چ ۱، تهران ۱۳۹۱، ص ۶۴۸.
[۵] - جنایت جنگی، ص-۴۳۹-۴۳۷.
[۶] - رابطه زهرآگین؛ آمریکا، عراق و بمباران شیمیایی حلبچه، یوست آر. هیلترمن [ترجمه؛ یعقوب نعمتی وروجنی]، ج ۱، نشر مرزبوم، تهران، ۱۳۹۲، ص ۳۵۷-۳۵۸.
[۷] - همان، ص ۳۵۶، ۳۵۷.
[۸] - همان، ص ۳۵۸ و ۳۵۹.
منبع: كادو دونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب